Statuetka pełna symboli

Jabłko - symbol wyboru między dobrem i złem - zatopione zostało w przeźroczystej żywicy, niczym pradawne owady w bursztynie; to uświadamia ponadczasowość idei, a zarazem konieczność wiecznego dbania i zabiegania o nieobojętność. Czasy się zmieniają, korzystamy z coraz nowocześniejszych technologii, ale istota człowieczeństwa pozostaje ta sama: codziennie dokonujemy wyborów, korzystając z zakresu swej wolności. Będąc nieobojętnym na zło każdy przyczynia się do ochrony kluczowych wartości: godności, wolności, życia. Wysiłków na tym polu nie wolno przerwać, ani zawiesić.,

Statuetka dla Mariana Turskiego jest wyjątkowa: jabłko nie zostało zatopione w żywicy, lecz umieszczone na zewnątrz, na widoku publicznym. Symboliczny zamysł jest prosty i oczywisty: pierwszy Laureat Nagrody zainspirował cały ruch na rzecz nieobojętności, wskazując kierunek wyrażony w „jedenastym przykazaniu”.

Równie ważnym elementem składowym statuetki jest drewno z pnia jabłoni wyrosłej na ziemi oświęcimskiej w czasach pokoju. Na ziemi tej przez kilkaset lat w harmonii żyli ze sobą ludzie różnych narodowości i wyznań, w tym Polacy wyznania chrześcijańskiego i mojżeszowego. W czasie kilku lat II wojny światowej ziemia ta stała się miejscem i świadkiem zbrodni dokonanej przez niemieckich okupantów. Ale nie była świadkiem niemym, ni bezczynnym. Mieszkańcy Oświęcimia i okolic jako pierwsi informowali o prawdziwym obliczu obozu Auschwitz, a z czasem podjęli próby przyjścia więźniom z pomocą – dostarczając z narażeniem życia m.in. żywność, lekarstwa, korespondencję. Wysiłki 1216 zidentyfikowanych nieobojętnych dokumentuje wydana w 2005 r. przez Muzeum Auschwitz książka „Ludzie dobrej woli”. Jednocześnie w wielu innych publikacjach i dokumentach znajdziemy liczne dowody na nieobojętność i odważne, szlachetne postawy ofiar Auschwitz. Biblijna rajska jabłoń symbolizuje wybór między dobrem a złem. Oświęcimska jabłoń z gruntu (dosłownie) pamięta dobro i zło, jakie dokonało się na tej ziemi. I pomaga wyciągać jasne wnioski na przyszłość.

Trzecim symbolicznym budulcem statuetki Nagrody Nieobojętności OIPC jest płatek miedzi. Miedź jest z jednej strony fantastycznym, powszechnie używanym przewodnikiem – dlatego idealnie nadaje się na symbol upowszechniania idei. Z drugiej strony – w roli odgromnika skutecznie chroni przez burzowymi piorunami miliony domostw. Zarazem należy do mikroelementów niezbędnych w ludzkim pożywieniu, wpływających m.in. na prawidłową pracę serca.

Ideę i zarys statuetki wymyśliła Alicja Bartuś, szefowa OIPC. Projekt jest dziełem Grzegorza Sitka, absolwenta Wydziału Ceramiki i Szkła ASP we Wrocławiu. Po obronie dyplomu był asystentem w pracowni ceramiki artystycznej Ireny Lipskiej-Zworskiej. Przez kilkanaście lat tworzył w RPA. Pracował i współpracował ze znanymi tam: Ceramic Design, Ceramic Matters, Studio design, Gilian Bickel Pottery. Teraz mieszka i tworzy w Polsce.