IV seminarium: Obozy koncentracyjne w systemach ludobójczych
Temat obozów wydaje się znany i gruntownie przeanalizowany, a jednak dzięki wyjściu poza standardowe obszary badawczy i komparatystycznemu podejściu stał się dobrą okazją do świeżych i twórczych przemyśleń oraz formułowania ważnych wniosków. Mamy za sobą niezwykle intensywne, ale bardzo inspirujące dwa dni wykładów i dyskusji.
OIPC i Wydział Socjologii UW zorganizowało dla naukowców, nauczycieli i edukatorów na seminarium, które poświęcone było obozom koncentracyjnym w systemach ludobójczych.
Odbywające się od czterech lat seminarium „Komparatystyczne studia nad ludobójstwem” pozwala badaczom ludobójstw i innych form zbiorowej przemocy wymieniać się wiedzą na temat poszczególnych przypadków eksterminacji ludzi. Pierwsze seminarium (2018: „Krwawa grabież”) – poświęcone było ekonomicznemu wymiarowi ludobójstw, drugie (2019: „Ludobójcza mowa nienawiści”) – propagandzie jako instrumentowi inicjowania ludobójstw, trzecie (2020: „Kulturowe wymiary ludobójstwa”) – kulturowym wymiarze ludobójstwa.
W tegorocznym seminarium przyjrzeliśmy się systemom obozowym w szerszym ujęciu. Obozy koncentracyjne pojawiły się na hiszpańskiej Kubie jako element strategii walki z powstaniem. Później instytucja ta rozpowszechniła się w koloniach i podbijanych państwach, a obozy zakładali Amerykanie (Filipiny), Brytyjczycy (Transwal i Orania) oraz Niemcy (Afryka Południowo-Zachodnia).
Dla narodzin obozów duże znaczenie miała wojna secesyjna w Ameryce Północnej, a dla rozprzestrzenienia się idei i praktyk – pierwsza wojna światowa. Kluczowe znaczenie w społecznej świadomości, ale również dla badaczy ma jednak system obozów niemieckich z lat 1933-45.